Speedpedelec Evolution, speed pedelec, S-Pedelec, HS ebike, Enviolo versnellingsnaven ook Automatiq

Enviolo

Onder het handelsmerk Nuvinci bracht Fallbrooks in 2010 een traploze versnelling uit in de naaf van het achterwiel. De naaf is geheel gevuld met olie waarin 6 kogels draaien die de olie samenpersen en daarmee krachten kunnen overbrengen van de aangedreven as naar de naaf met het wiel. Moeilijk uit te leggen en zelfs de instructievideo moet je goed bekijken. Met een draaigreep aan het stuur verstel je de hoek van de kogels en daarmee de versnelling die traploos is. Dat is bijzonder want je zit nooit met te weinig of te veel versnellingen. En met 1 of 2 draaien aan de greep heb je de juiste versnelling.

De overbrengingsverhouding van de eerste naaf was 360% (vandaar de aanduiding N360 op de naaf) en in 2016 kwam de N380: vul zelf maar in. Als nadeel wordt geregeld genoemd dat de overbrengingsverhouding voor een speedpedelec op topsnelheid te gering is. De trapcadans wordt dan onmenselijk hoog. Reden waardoor sommige eigenaren het voorste tandwiel vergroten en achteraan verkleinen. Maar bij snelheden tot 40 km/uur ideaal.

Mogelijke andere nadelen heeft het systeem wel: het veelvuldig werken van het motortje kost stroom (dus actieradius). Ook vormt de samengeperste olie geen vaste verbinding als bij tandwielen waardoor ook hier enig verlies optreedt (meer dan bij een derailleur of Rohloffnaaf). Is je accu “groot” genoeg is dat alles geen probleem.

Soms verloopt bij de uitvoering zonder Harmony de versnellingsverhouding wat door de fietsenmaker opnieuw ingesteld moet worden. Ook kunnen de palletjes (sperrklinken op zijn Duits) van de vrijloop verslijten wat een kleine reparatie is.

Speedpedelec Evolution, speed pedelec, S-Pedelec, HS ebike, Enviolo Nuvinci versnellingsnaven

Nuvinci Harmony 2014 naafversnelling

Heet inmiddels Enviolo Automatiq

Automatisch schakelen

Er is ook een Harmony uitvoering waarbij dat draaien door een elektromotortje bij de naaf (zie foto) voor je gedaan wordt. Eenmalig geef je dan eerst je gewenste trapcadans aan en als je dan kracht op de pedalen zet wordt niet de trapcadans hoger maar de overbrengingsverhouding waardoor je sneller gaat. Dit lijkt wel hogere wiskunde maar je hoeft dus niet meer te schakelen!

Voordeel is natuurlijk het schakelgemak, snel van hoge naar lage versnelling en v.v., altijd de juiste versnelling, onderhoudsarm en geen slijtage in de naaf. Eigenschap is dat deze achternaaf alleen bij middenmotoren geplaatst kan worden. Zo zijn veel R&M modellen in een zogenaamde "vario" uitvoering verkrijgbaar met de Enviolo traploze naafversnelling.

Foto toont de Gazelle NO1 2021 met de Enviolo Automatiq traploze naafversnelling. Het motortje dat continue de verstelling van de 6 kogels bedient bevind zich in het hoekige aanhangsel rechts onder de achteras.